27 Ιαν 2008

41 ~ Fernando Pessoa: Όλα είναι ξένα στο πεπρωμένο μου

Αγαπάω, τα αργόσυρτα καλοκαιρινά βράδια, την ησυxία της κάτω πόλης, και προπάντων την ησυxία που η αντίθεση την κάνει ακόμη εντονότερη στα μέρη που την ημέρα σφύζουν από κίνηση. Η Ρούα ντου Αρσενάλ, η Ρούα ντα Αλφάντεγκα, οι θλιβεροί δρόμοι που εκτείνονται προς τα ανατολικά, μετά το τέρμα της Ρούα ντα Αλφάντεγκα, οι έρημες αποβάθρες σε ευθεία γραμμή, όλα αυτά με ανακουφίζουν από τη μελαγχολία μου, αν κάποιο από εκείνα τα βράδια εισxωρήσω στη μοναξιά των διαδρομών τους. Ζω σε μια εποχή παλαιότερη από αυτή στην οποία ζω. Απολαμβάνω να νιώθω πως είμαι σύγχρονος του Σεζάριο Βέρδε, κι έχω μέσα μου όχι άλλους στίχους σαν τους δικούς του, αλλά την ίδια ουσία από την οποία είναι φτιαγμένοι οι στίχοι του. Περιφέρω, μέχρι να πέσει η νύχτα, μια αίσθηση ζωής ίδια με αυτών των δρόμων. Τη μέρα είναι γεμάτοι από φασαρία που δεν σημαίνει τίποτα. Τη νύχτα είναι γεμάτοι από έλλειψη φασαρίας, που πάλι δεν σημαίνει τίποτα. Εγώ τη μέρα είμαι ένα τίποτα, αλλά τη νύχτα είμαι εγώ. Δεν υπάρχει καμιά διαφορά ανάμεσα σε μένα και τους δρόμους από την πλευρά της Αλφάντεγκα, εκτός από το ότι αυτοί είναι δρόμοι και εγώ ψυχή, το οποίο μπορεί να μην έχει καμιά σημασία μπροστά στην ουσία των πραγμάτων. Υπάρχει ένα κοινό πεπρωμένο, καθότι αφηρημένο, για τους ανθρώπους και τα πράγματα - ένας εξίσου αδιάφορος ορισμός στην άλγεβρα του μυστηρίου.

Αλλά υπάρχει και κάτι ακόμα. .. Εκείνες τις αργές και άδειες ώρες ανεβαίνει από την ψυχή στο πνεύμα μου μια θλίψη ολόκληρου του είναι μου, η πίκρα ότι όλα είναι μια αίσθηση δική μου και συνάμα ένα πράγμα εξωτερικό, που δεν είναι στο χέρι μου να το αλλάξω. Αχ, πόσες φορές τα όνειρά μου υψώνονται μπροστά μου σαν πράγματα, όχι για να υποκαταστήσουν την πραγματικότητα, αλλά για να μου πουν ότι της μοιάζουν στο ότι δεν τα θέλω, στο ότι εμφανίζονται ξαφνικά απ' έξω, όπως το τραμ που κάνει στροφή στο βάθος του δρόμου ή όπως η φωνή του νυχτερινού ντελάλη -τι να διαλαλεί αραγε;-, που ξεχωρίζει, αραβική μελωδία, σαν απρόσμενο σιντριβάνι, στη μονοτονία του δειλινού.

Περνούν μέλλοντα ζευγάρια, περνούν μοδιστρούλες δυο δυο, περνούν νεαρoί στο κατόπι της ηδονής, καπνίζουν στο αιώνιo πεζοδρόμιό τους οι συνταξιούχοι των πάντων, πού και πού βγαίνουν στην πόρτα τους για λίγο οι ακίνητοι αλήτες που λέγονται μαγαζάτορες. Αργοί, γεροδεμένοι και καχεκτικοί, οι νεοσύλλεκτοι υπνοβατούν σε παρέες άλλοτε πολύ θορυβώδεις, άλλοτε παραπάνω κι από θορυβώδεις. Πότε πότε εμφανίζεται και κάποιος φυσιολογικός άνθρωπος. Τούτη την ώρα τα αυτοκίνητα δεν είναι πολλά. Αυτά εδώ είναι μουσικά. Στην καρδιά μου υπάρχει μια αγωνιώδης ειρήνη, και η ηρεμία μου είναι καμωμένη από παραίτηση.

Όλα περνούν και τίποτα απ' όλα αυτά δεν μου λέει τίποτα, όλα είναι ξένα στο πεπρωμένο μου, ξένα στο ίδιo τους το πεπρωμένο -ανεμελιά, βρισιές απρόβλεπτες, όταν η μοίρα πετάει πέτρες, αντίλαλοι αγνώστων φωνών-, συλλoγική σαλάτα της ζωής.

Αντιμετωπίζω με ηρεμία, χωρίς τίποτα περισσότερο απ' ό,τι είναι για την ψυχή ένα χαμόγελο, το ενδεχόμενο να κλείσω για πάντα τη ζωή μου σ' αυτή τη Ρούα ντος Ντοραδόρες, σ' αυτό το γραφείο, σ' αυτή την ατμόσφαιρα τούτων των ανθρώπων. Νά 'χω κάτι για να τρώω και να πίνω, και κάπου να μένω, και λίγο ελεύθερο χρόνο για να ονειρεύομαι, να γράφω, να κοιμάμαι' τι άλλο μπορώ να ζητήσω από τους θεούς ή να ελπίσω από τη μοίρα;

Είχα μεγάλες φιλοδοξίες και υπέρμετρα όνειρα - αλλά τα ίδια είχαν και το παιδί για τα θελήματα και η μοδίστρα, γιατί όνειρα έχει όλος ο κόσμος. Αυτό που μας διαφοροποιεί είναι η δύναμη να τα υλοποιούμε ή η τύχη να τα βλέπουμε να υλοποιούνται για μας.

Όσον αφορά τα όνειρα, είμαι όμοιος με το παιδί για τα θελήματα ή τη μοδίστρα. Το μόνο στο οποίο διαφέρω είναι ότι ξέρω να γράφω. Ναι, είναι μια πράξη, μια δική μου πραγματικότητα που με κάνει να διαφέρω από αυτούς. Στην ψυχή είμαι όμοιός τους.
Φερνάντο Πεσσόα (1888-1935)


*Tο κείμενο είναι από Το βιβλίο της ανησυχίας (του Μπερνάρντο Σοάρες)
- Τόμος Α - εκδ. Εξάντας, 2004.
Αποσπάσματα προδημοσιεύθηκαν στο περιοδικό ΠΟΙΗΣΗ - τ.23, 2004.
Η μετάφραση είναι της Μαρίας Παπαδήμα

* Φωτογραφίες: insite.com, , biblioteca_vania.blogs.sapo.pt

Ετικέτες , ,

6 σχόλια:

Anonymous Ανώνυμος :

Εξαιρετική η επιλογιή σου...
από ένα εξαιρετικό ποιητή,πεζογράφο με τα 72 καταγεγγραμμένα Ετερώνυμα!!!

"Γίνε πολλαπλός σαν το σύμπαν".

7/11/08 10:48  
Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

72 καταγεγραμμένοι ετερώνυμοι από τους 345 που λέγεται πως επινόησε!

Και ο πρώτος του, ο Chevalier de Pas, που τον επινόησε στα έξι του!

Από παιδί είχα την τάση να δημιουργώ γύρω μου έναν κόσμο πλασματικό, να περιβάλλομαι από φίλους και γνωστούς που ουδέποτε υπήρξαν. [....] Θυμάμαι, για παράδειγμα, αυτόν που νομίζω ότι υπήρξε στα έξι μου χρόνια το πρώτο μου ετερώνυμο, ή μάλλον ο πρώτος μου ανύπαρκτος γνωστός - κάποιος ονόματι Chevalier de Pas, εξ ονόματος του οποίου έγραφα γράμματα προς τον εαυτό μου. Η μορφή του, όχι εντελώς θολή, απολαμβάνει ακόμη εκείνου του μέρους της αγάπης μου που συνορεύει με τη νοσταλγία.

(Κάλλια, πήρες την μουσική που μου είχες ζητήσει; Τη έστειλα στο μέηλ σου)

24/11/08 09:01  
Blogger Фе́ммe скатале :

ΜπερνάΡντο με ΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡΡ. Θα θελες να σε λεγαν Καρερίνα? Αιντε

11/6/12 21:07  
Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

Καρερίνα; Ωραίο μού ακούγεται, ναι θα ήθελα να με λένε έτσι.

Ωστόσο δεν μπορώ παρά να σε ευχαριστήσω για την καλοσύνη σου να μου επισημάνεις την παράλειψη του Ρ από το όνομα Μπερνάρντο, Μπέρναρντ, Βερνάρδος - (παρεμπιπτόντως, Βερνάρδου είναι και το όνομα της οδού που βρίσκομαι τώρα). Αλλά θα σε χρεώσω που δεν πρόσεξες και την παράλειψη του "ν" στο προηγούμενο σχόλιό μου. Πόσο άσχημο δείχνει το "τη έστειλα"!

Θα το εκτιμούσα ιδιαιτέρως, αν περνούσες μια ανάγνωση και τις άλλες μου αναρτήσεις. Σίγουρα θα μου έχουν ξεφύγει και άλλα σύμφωνα. Ή και φωνήεντα. Όποτε έχεις χρόνο ελεύθερο, δεν είναι βιαστικό.

13/6/12 10:31  
Blogger Фе́ммe скатале :

Ασχολούμαι μόνο με αυτά που με ενδιαφέρουν. Για τα άλλα υπάρχουν και τα λεξικά.

16/6/12 00:24  
Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

Το υλικό των Αυτοβιογραφικών είναι αποτέλεσμα σάρωσης από βιβλία, άρα δεν μπαίνει ζήτημα λεξικού. Κάποια ορθογραφικά λάθη είναι επειδή δεν παρεμβαίνω στο πρωτότυπο κείμενο (εκτός από ό,τι βγάζει μάτι πως είναι τυπογραφικό λάθος) και κάποια άλλα επειδή το πρόγραμμα της σάρωσης δεν διαβάζει σωστά όλες τις λέξεις.

...και συγγνώμην που παρανόησα. Είδα πως διόρθωσες με πάθος και ένταση και νόμιζα ότι σου αρέσει να διορθώνεις.

Εμένα, πάντως, μου αρέσει να με διορθώνουν, ιδιαιτέρως ή δημοσίως. Προσωπικώς, όταν παρατηρώ κάποιο λάθος σε ανάρτηση άλλων μπλόγκερς - σε κείμενα όπου η ορθογραφία έχει νόημα - τους ενημερώνω ιδιαιτέρως για την αβλεψία. Με την προϋπόθεση ότι αυτοί οι μπλόγκερς δεν επαίρονται για την δική τους "ορθογραφική" ή άλλη ...ανωτερότητα.

19/6/12 17:16  

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε Σχόλια ανάρτησης [Atom]

<< Αρχική σελίδα